Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và PTNT Lê Quốc Doanh phát biểu tại Hội nghị Phát biểu tại hội nghị, ông Lê Quốc Doanh cho biết, sản xuất vụ Hè Thu, Mùa năm 2018 diễn ra trong điều kiện diễn biến mưa tại khu vực Trung Bộ và Tây nguyên phân bố không đồng đều theo không gian. Trong đó, khu vực từ Đà Nẵng đến Quảng Ngãi phổ biến xấp xỉ và thấp hơn một ít so với TBNN; khu vực từ Bình Định đến Bình Thuận thấp hơn TBNN từ 40-70%; còn đối với khu vực Tây Nguyên các tháng 3, 6, 7 và 8 ở mức xấp xỉ và cao hơn TBNN, các tháng còn lại ở mức thấp hơn. Tuy nhiên, tình hình sản xuất trồng trọt vụ Hè Thu năm 2018 cơ bản thuận lợi, đặc biệt là cây lúa, cả nước đã tăng lên 1 triệu tấn lúa so với cùng kỳ năm trước. Các cây công nghiệp như cà phê, điều... xuất khẩu tăng. Đây là tín hiệu khả quan đối với thị trường xuất khẩu nông nghiệp.
Theo báo cáo của Cục Trồng trọt, diện tích lúa toàn vùng giảm, tuy nhiên năng suất tăng hơn do áp dụng được kỹ thuật canh tác, chuyển đổi năng suất hiệu quả. Theo đó, diện tích lúa toàn vùng mùa vụ 2018 là 221.258 ha, giảm 16.910 ha, năng suất ước đạt 49,74 tạ/ha, tăng 0,74 tạ/ha. Theo báo cáo, diện tích lúa mùa vụ 2018 giảm do lượng mưa các tháng cuối năm và có khả năng bị khô hạn vào cuối vụ nên bà con nông dân chuyển đổi sang cây trồng khác.
Một số vùng như Ninh Thuận còn xây dựng bản đồ nguy cơ hạn hán đối với các vùng sản xuất. Đây là cách dự báo hay trong sản xuất của Ninh Thuận. Cục Trồng trọt khuyến nghị các địa phương nên xây dựng các bản đồ chung đối với những vùng lượng mưa nhiều, hoặc hạn hán…
Về tình hình sinh vật gây hại, theo ông Nguyễn Văn Hạ, Giám đốc Trung tâm Bảo vệ thực vật Miền Trung cho rằng khá đa dạng. Sinh vật gây hại đáng chú ý là chuột, rầy nâu, rầy lưng trắng, bệnh khô vằn, bệnh lem lép thối hạt, bệnh chết cây... phổ biến ở các tỉnh, Quảng Ngãi, Quảng Nam, Bình Định, Khánh Hòa, Bình Thuận, Lâm Đồng. Ngay khi phát hiện tình trạng bệnh, các Sở NN-PTNT các tỉnh, chi cục tổ chức kiểm tra, xử lý, đồng thời tuyên truyền cho nông dân các biện pháp ngăn ngừa triệt để việc di chuyển giống từ nơi này sang nơi khác, để tránh lây lan nguồn bệnh.
Trước mắt, các Sở NN-PTNT, Chi cục cần tập trung bảo vệ tốt lúa vụ mùa , lúa vụ 3. Đặc biệt điều tra theo dõi và chỉ đạo phòng trừ bệnh khảm lá trên cây sắn; trắng lá mía do Phytoplasma sp; bệnh chết nhanh - chết chậm trên cây tiêu; bệnh nứt thân chảy nhựa trên cây sầu riêng; rệp sáp bột hồng, bọ cánh cứng hại lá cà phê ở Kon Tum... để tránh lây lan diện rộng.
Kế hoạch sản xuất lúa Đông Xuân 2018-2019
Kế hoạch sản xuất lúa vụ Đông Xuân 2018-2019 là 312.460 ha, giảm 8.015ha; sản lượng 2.006,50 nghìn tấn, giảm 34,28 nghìn tấn. Khung thời vụ khuyến cáo của Cục Trồng trọt đối với các tỉnh duyên hải Nam Trung Bộ như sau: những diện tích chủ động nguồn nước, bố trí thời vụ xuống giống đại trà tập trung từ ngày 10/12 - 31/12/2018 (cố gắng không gieo muộn hơn sau ngày 10/01/2019), thu hoạch trước 30/4/2019). Riêng chân 3 vụ lúa: Bình Định gieo sạ từ ngày 25/11 – 05/12/2018; Khánh Hoà, Ninh Thuận, Bình Thuận gieo sạ từ 15/11 và kết thúc trong tháng 12/2018. Những diện tích không chủ động nguồn nước, cần gieo sớm hơn lúa đại trà chính vụ (trước 10/12/2018), diện tích này chiếm khoảng 10-15 % diện tích gieo trồng. Vùng trũng thoát nước kém, tranh thủ nước rút đến đâu xuống giống đến đó; phấn đấu gieo sạ trước 10/01/2019. Đối với những diện tích nước rút quá chậm sau 10/01, có thể gieo mạ cấy để tranh thủ thời gian và rút ngắn sinh trưởng, lúa trỗ bông sớm.
Các tỉnh Tây Nguyên, vùng chủ động nguồn nước tưới, tập trung xuống giống trong khung thời vụ từ 10/12/2018 – 10/01/2019. Những vùng cân đối nguồn nước có nguy cơ thiếu vào cuối vụ (mùa khô) các địa phương phải tính toán cân đối diện tích xuống giống phù hợp lượng nước trong hồ đập và khuyến cáo sử dụng giống ngắn ngày, gieo sạ sớm hơn lúa đại trà (trước 10/12). Riêng một số diện tích lúa sản xuất 3 vụ tại Lâm Đồng bố trí gieo sạ từ ngày 15/11 – 10/12/2018.
Tóm lại, Thứ trưởng Lê Quốc Doanh cho rằng, với điều kiện thời tiết thuận lợi, sự chỉ đạo, hướng dẫn kịp thời của ngành nông nghiệp, sản xuất trồng trọt trong năm 2018 được mùa, nhiều loại cây trồng có năng suất và sản lượng cao. Trong kế hoạch sản xuất vụ Đông Xuân 2018, Thứ trưởng yêu cầu tính toán lượng nước có phương án chuyển đổi cây trồng chuyển đổi sang cây trồng ngắn hạn ở những vùng có nguy cơ thiếu nước để tăng hiệu quả sản xuất. Linh động lịch thời vụ, tùy vùng miền để tránh thiên tai, mưa lũ ảnh hưởng đến mùa vụ. Cần tích cực tuyên truyền cho nông dân sử dụng hạt giống chất lượng, tránh trường hợp sử dụng lúa ăn làm giống. Tăng cường công tác phòng bệnh cho cây trồng, đặc biệt là lùn sọc đen trên cây lúa, bệnh chổi rồng trên cây mì gây thiệt hại lớn về năng suất. Thứ trưởng đề nghị Cục Trồng trọt phối hợp với Cục Thủy lợi tính lại nguồn nước, giống sao cho thuận lợi, cơ cấu giống, chuyển đổi cây trồng.
(BBT tổng hợp)
