Bộ trưởng Lê Minh Hoan: Ngành nông nghiệp cam kết đơn giản hóa các thủ tục kiểm định, kiểm dịch đối với sản phẩm nhập khẩu

Theo Bộ trưởng, Bộ NN&PTNT cần có biện pháp linh hoạt, để dung hòa giữa những yêu cầu cấp thiết của xã hội với vai trò quản lý, chỉ đạo, điều hành. Bộ trưởng nhấn mạnh: “Không nên tuyệt đối hóa vấn đề. Có thể điều này đúng với thực tại, nhưng chưa chắc chính xác trong vài năm nữa. Xã hội luôn luôn biến đổi, vì thế chúng ta mới cần những Thông tư, Nghị định để bổ sung, làm rõ cho Luật. Nếu chậm trễ, khi chúng ta chưa kịp làm quen với cái mới, thì đã có cái mới hơn nảy sinh”.

Tại buổi thảo luận, vấn đề kiểm dịch, kiểm định chất lượng sản phẩm nhập khẩu đã nhận nhiều luồng ý kiến trái chiều. Quan điểm của Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP), là cần phân biệt rạch ròi hai khái niệm này.

Theo ông Nguyễn Hoài Nam, Phó Tổng Thư ký VASEP, kiểm dịch là dành cho các sản phẩm tươi sống, còn kiểm định an toàn thực phẩm (ATTP) là dành cho các sản phẩm đã qua chế biến. Ông Nam cho rằng, hiện nay Việt Nam mới thực hiện hoạt động kiểm tra ATTP các sản phẩm thủy sản nhập khẩu, từ đông lạnh cho đến chế biến sâu, chứ không phải kiểm dịch. 

Ngoài VASEP, Hiệp hội Thương mại Mỹ tại Việt Nam (AmCham) cho rằng, việc diễn giải định nghĩa sản phẩm có nguồn gốc động vật trong Luật Thú y cần làm rõ. Ví dụ, cụm từ "các sản phẩm có nguồn gốc động vật khác" sẽ được hiểu là các bộ phận của cơ thể động vật, nhưng không được nêu rõ là gân, tủy, hay bộ phận nào. Trong khi đó, Thông tư của Bộ NN&PTNT lại ghi, bất cứ sản phẩm được sản xuất hay chế biến từ động vật đều quy thành "sản phẩm có nguồn gốc động vật".

Những điều này dẫn đến công tác kiểm dịch các sản phẩm có nguồn gốc động vật quá rộng, nhiều lúc nằm ngoài phạm vi Luật Thú y, gây khó khăn cho Cục Thú y.

Về các quy định về kiểm dịch, kiểm định ATTP, Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Hiệp cho rằng, vấn đề hiện tại chủ yếu do Cục Thú y quyết định. Ông nói: "Chúng ta cần làm rõ khái niệm thế nào là sơ chế, thế nào là chế biến sâu. Vấn đề mà ngành nông nghiệp cần làm ngay lúc này, không chỉ là giảm số lượng danh mục kiểm định, mà cần luật hóa cụ thể".

Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Hiệp đề xuất, hướng giải pháp là chia hàng nhập khẩu về làm hai loại. Một là nhập khẩu, sau đó chế biến để xuất khẩu. Hai là hàng nhập khẩu nhưng chỉ để tiêu dùng trong nước. "Chúng ta cần tránh, thậm chí loại bỏ việc kiểm dịch bằng trực quan. Không thể để kiểm dịch lại thành kiểm tra ATTP", Thứ trưởng Hiệp bày tỏ.

Chung quan điểm với Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Hiệp, Thứ trưởng Phùng Đức Tiến cho rằng, thủ tục kiểm dịch hiện còn quá nhiều khâu, gây chồng chéo, phức tạp. Bên cạnh đó, Thứ trưởng Phùng Đức Tiến đề nghị tích hợp nhiều khâu, vừa đảm bảo được các tiêu chí kiểm soát dịch bệnh, vừa giảm thời gian chờ đợi cho doanh nghiệp, tránh tình trạng "một con dấu qua nhiều cửa".

"Thứ nhất, cái gì có thể bỏ được, thì chúng ta phải cắt giảm. Chúng ta phải đặt vào vai trò doanh nghiệp để chia sẻ cùng họ. Thứ hai, chúng ta cần cắt tần suất, chỉ tiêu kiểm tra rườm rà, không cần thiết. Thứ ba, là tích hợp các cơ quan kiểm định với nhau. Thứ tư, là giảm nhẹ thủ tục hành chính", Thứ trưởng Phùng Đức Tiến nói.

Bộ trưởng Lê Minh Hoan đồng ý với các đề xuất của các Thứ trưởng Phùng Đức Tiến, Nguyễn Hoàng Hiệp. Thông qua kinh nghiệm đàm phán của Thứ trưởng Lê Quốc Doanh với Mỹ, Bộ trưởng yêu cầu Vụ Pháp chế làm rõ các khái niệm, và trả lời rõ những câu hỏi của VASEP và AmCham đặt ra.

"Mục tiêu của kiểm định ATTP, kiểm dịch là không để phát sinh những hệ lụy về sức khỏe cho con người, cũng như các dịch bệnh nguy hiểm. Đó không phải nhiệm vụ riêng của Cục Thú y, Cục Bảo vệ thực vật, hay một đơn vị nào. Chúng ta cần nghiên cứu, tạo ra một đầu mối kiểm tra, kiểm soát, tránh kiểm tra chồng kiểm tra. Bên cạnh đó, ngành nông nghiệp cam kết đơn giản hóa các thủ tục và minh bạch các khái niệm", Bộ trưởng khẳng định.

Tuy nhiên, Bộ trưởng Lê Minh Hoan tin rằng các quy định về kiểm định, kiểm dịch hàng nhập khẩu sẽ giảm dần theo thời gian, nếu chất lượng được bảo đảm. Bộ trưởng chỉ đạo các đơn vị trực thuộc Bộ NN&PTNT, cần có thái độ thiện chí, cầu thị với các Hiệp hội ngành hàng, vì một nền nông nghiệp Việt Nam có trách nhiệm và bền vững./.

 NLA (Tổng hợp)